Jedną z głównych przyczyn niekorzystnych zmian zachodzących w glebie, często prowadzących do ich degradacji jest nadmierna chemizacja środowiska naturalnego przy jednoczesnym zmniejszeniu stosowania nawozów wapniowych. Jak wynika z danych opublikowanych przez Główny Urząd Statystyczny, pod zasiewy roślin uprawianych w 2015 roku firmy chemiczne dostarczyły na rynek krajowy blisko 2400 tys. ton nawozów mineralnych w przeliczeniu na czysty składnik, tj. o około 4% więcej niż w analogicznym, wcześniejszym sezonie wegetacyjnym. Natomiast w roku 2015 zużycie nawozów wapniowych na 1 ha użytków rolnych obniżyło się w stosunku do poprzedniego roku aż o 20% i wyniosło zaledwie 40 kg. Stąd też utrzymujący się bardzo niski poziom nawożenia wapniowego jest niewystarczający w stosunku do skali zakwaszenia polskich gleb. Należy o tym pamiętać, że uprawa roślin zbożowych wymaga dostarczenia wielu składników pokarmowych, w tym również wapnia. Jest to składnik pokarmowy mający istotne znaczenie w kształtowaniu efektów produkcyjnych oraz środowiskowych. Po wprowadzeniu w Polsce, w 2014 roku integrowanej ochrony roślin, nastąpiło poszukiwanie i wdrażanie proekologicznych metod ograniczania negatywnego w skutkach oddziaływania upraw roślin zbożowych, w tym kukurydzy na środowisko glebowe. Na rynku krajowym dostępnych jest bardzo dużo nawozów wapniowych proponowanych przez różne firmy chemiczne, stąd też producent wielkoobszarowy ma dużą możliwości wyboru odpowiedniego dla swojego gospodarstwa nawozu- także jeśli chodzi o nawożenie kukurydzy.
Kukurydza należy do roślin dość wrażliwych na niskie pH gleby oraz towarzyszące temu zwiększone stężenie jonów glinu i manganu. Jest mniej wymagająca niż np. jęczmień czy lucerna, ale wymagania jej są zbliżone do pszenicy ozimej. Dolne wartości pH, przy których kukurydza może jeszcze przyzwoicie plonować to 5,5-5,8; górne natomiast to pH 7,5. Wraz z obniżaniem odczynu zmniejszają się plony ziarna kukurydzy oraz w podobnym stopniu plony zielonej masy. Przy pH 5,5 można spodziewać się obniżki plonów rzędu 15%, zaś przy pH 4,5 spadek plonu kukurydzy sięga aż 40%. Badania UNG w Puławach wykazały, że wapnując glebę bardzo kwaśną, można zwiększyć plon kukurydzy nawet o 60%.
![Dynamika początkowego wzrostu kukurydzy wyrażona plonem suchej masy roślin [kg/ha] w fazie 6-7 liści - nawożenie kukurydzy różnymi nawozami](/wp-content/uploads/2018/07/article-attachment-1.jpg)
Rysunek 1. Dynamika początkowego wzrostu kukurydzy wyrażona plonem suchej masy roślin [kg/ha] w fazie 6-7 liści
![Rysunek 2. Plon ziarna kukurydzy [dt/ha] w zależności od zróżnicowanego nawożenia mineralnego - nawożenie kukurydzy różnymi nawozami](/wp-content/uploads/2018/07/article-attachment-2.jpg)
Rysunek 2. Plon ziarna kukurydzy [dt/ha] w zależności od zróżnicowanego nawożenia mineralnego
![Rysunek 3. Kwasowość gleby po 60 dniach od daty stosowania nawożenia mineralnego [pH w KCl] - nawożenie kukurydzy różnymi nawozami](/wp-content/uploads/2018/07/article-attachment-3.jpg)
Rysunek 3. Kwasowość gleby po 60 dniach od daty stosowania nawożenia mineralnego [pH w KCl]
Nawóz organiczno-mineralny OrCal® odnosi coraz to większe sukcesy na rynku Polskim, jak i światowym. Zapewne dlatego, że jest rozwiązaniem łączącym kilka najistotniejszych problemów jednocześnie, których efekty jego działania są szybko zauważane przez producentów wielkoobszarowych. Regulacja odczynu gleby, wyraźna poprawa jej struktury, możliwość ograniczenia mineralnego nawożenia kukurydzy NPK przekładają się na zwiększenie opłacalności uprawy. Ze względu na fakt że, stosowanie OrCalu w uprawie kukurydzy okazało się skuteczne, w Katedrze Agronomii Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu podjęto również badania polowe dotyczące stosowania tego nawozu w uprawie rzepaku ozimego. Wyniki z tego doświadczenia zostaną opublikowane w późniejszym numerze Przedsiębiorcy Rolnego. Nawozy OrCal® to trafiony wybór, jeśli chodzi o nawożenie kukurydzy!
Tabela 1. Uproszczona kalkulacja uprawy 1 ha kukurydzy na ziarno uwzględniająca wyłącznie koszty bezpośrednie mineralnego nawożenia kukurydzy
(dane cen nawozu i kukurydzy ODR Sielinko, wrzesień 2017)
Rodzaj nawozu | Dawka | Cena zł/j. m | Wartość zł/ha | NPK zł/ha | NPK + 1 t OrCal zł/ha | ½ NPK + 1 t OrCal zł/ha |
---|---|---|---|---|---|---|
Mocznik | 150 kg | 3,00 | 450 | 450 | 450 | 225 |
Superfosfat wzbogacony | 100 kg | 3,55 | 355 | 355 | 355 | 177,5 |
Sól potasowa | 140 kg | 2,43 | 340,2 | 340,2 | 340,2 | 170,1 |
Suma nawożenia mineralnego (A) | – | – | – | 1145,2 | 1145,2 + 700 | 572,6 + 700 |
Przychód – plon ziarna (B) | – | – | – | 6391 | 6706 | 6601 |
Nadwyżka bezpośrednia (B-A) | – | – | – | 5245,8 a) | 4860,8 b) | 5328,4 c) |
Różnica | – | – | – | – | – 385 zł/ha b-a) | + 82,6 zł/ha c-a) |