W Polsce spora część gleb ma odczyn kwaśny lub bardzo kwaśny – dlatego też tak ważne jest odpowiednie ich nawożenie oraz wapnowanie. Jednak czy tradycyjne nawozy wapniowe są najlepszym środkiem, aby użyźnić i zalkalizować glebę?
Ważnym kryterium wyboru nawozów wapniowych jest ich szybkość działania związana głównie ze składem chemicznym nawozu. W rolnictwie stosuje się cztery główne rodzaje wapna są to: wapno tlenkowe, wapno węglanowe, wapno dolomitowe, oraz produkty zawierające aktywny hydrat wapnia Ca(OH)2 z serii OrCal® i OrCal® pHregulator®!
wg definicji „Wapnowanie gleby – jest to stosowanie nawozów wapniowych w celu odkwaszenia gleby oraz poprawienia jej właściwości fizycznych, chemicznych i biologicznych.”
Kiedy najlepiej wapnować glebę?
W przypadku gruntów ornych najlepszym terminem wapnowania jest okres po żniwach bezpośrednio na resztki pożniwne, gdy gleba jest jeszcze nienawożona. Bezpośrednio po zbiorze roślin najkorzystniej jest pobrać próbki gleby do analiz chemicznych. Dzięki temu procesowi zyskujemy wiedzę, jaką ilość wapna potrzebujemy do przywrócenia glebie optymalnego odczynu pH. Wapnowanie w okresie pożniwnym w szczególności lecz nie wyłącznie pozwala glebie skutecznie zmienić i ustabilizować odczyn pH. W terminie pożniwnym nie ma problemów z wjazdem na pole. Nie ma też w tym okresie spiętrzenia prac polowych co wpływa na dokładność prowadzonego zabiegu wapnowania ( rozsiewania wapna). Warunkiem prawidłowego działania nawozów wapniowych jest ich równomierne wymieszanie i z glebą, najlepiej równomiernie na całej głębokości warstwy ornej. Dlatego zaleca się wapnować po żniwach pod podorywkę. Ponadto dodatkowe wymieszanie wapna zrealizuje też orka siewna lub orka zimowa.
Rozważając wapnowanie powinniśmy je planować przez pryzmat zmianowania upraw. Wapno rolnicze powinniśmy stosować pod przedplon, po którym przyjdzie w zmianowaniu roślina najbardziej wymagająca pod względem odczynu gleby. Szczególnie wymagającymi roślinami są buraki cukrowe, lucerna, rzepak i jęczmień. A zatem, jeżeli chcemy uprawiać rzepak ozimy na stanowisku wymagającym regulacji odczynu pH, a w zmianowaniu jego uprawę poprzedza pszenica ozima, to wapnowanie powinniśmy przeprowadzić przed siewem pszenicy. Pomiędzy pszenicą a siewem rzepaku nie ma odpowiednio długiego okresu na przeprowadzenie wapnowania tradycyjnymi nawozami wapniowymi wyjątek stanowią produkty zawierające aktywny hydrat wapnia Ca(OH)2 z serii OrCal® i OrCal® pHregulator®! Te w krótkim czasie bezpiecznie zmieniają pH gleby nie wpływając na zawartość próchnicy w glebie jednocześnie ją odżywiając i użyźniając.
Najlepszym okresem wapnowania jest aplikacja po żniwach. Nawozy wapniowe w tym OrCal® i OrCal® pHregulator® warto stosować także na użytkach zielonych i najlepszym terminem na ten zabieg jest jesień, po zbiorze wszystkich pokosów i po zakończeniu wypasania.
Badanie gleby to jeden z niezbędnych warunków potrzebnych do ustalenia potrzeb wapnowania oraz dawek wapna. Warunkiem dokładnego wyniku i zaleceń nawozowych jest prawidłowe pobranie próbek glebowych. Próby można pobierać przez cały okres wegetacyjny, ale korzystnie jest to zrobić po zbiorze roślin (po żniwach), kiedy gleba jest wyczerpana ze składników pokarmowych. Badanie wtedy będzie najdokładniejsze . Próbki do badań można pobierać samodzielnie i dostarczać je do Stacji Chemiczno Rolniczej albo powierzyć całe zadanie pracownikom Stacji Chemiczno-Rolniczej. Zalecane jest by gleby badać raz od 3–5 lat. W celu określenia potrzeb wapnowania i dawek nawozów wapniowych potrzebne są nam dwie informacje – pH gleby i kategoria agronomiczna gleby. Takie gotowe zalecenia i informacje dodatkowe o zasobności gleby otrzymamy wraz z wynikami analizy gleby wykonanej w Stacji Chemiczno-Rolniczej.
Jak pobrać próbkę celem zbadania pH gleby?
Zgodnie z instrukcją, do przygotowania jednej reprezentatywnej próby (o wadze 0,5 kg) musimy pobrać z maksymalnej powierzchni 4 ha do 20 próbek pojedynczych (pierwotnych) z powierzchni gleb ornych mineralnych lub do 40 próbek z gleb organicznych i trwałych użytków zielonych. Próbki do analizy z gruntów ornych pobieramy z warstwy 0–20 cm, zaś na użytkach zielonych najpierw odcinamy warstwę 0–5 cm i z tej odkrywki pobieramy próbki głębokości 15 cm (z profilu 5–20 cm).
Według tradycyjnych praktyk wapnowanie gleby powinno odbyć się pożniwnie, a także w okresie od późnej jesieni do wczesnej wiosny.
Skuteczność nawozów wapniowych uzależniona jest od ich stopnia rozdrobnienia oraz formy chemicznej w jakiej występują – dlatego najbardziej polecane są produkty zawierające aktywny hydrat wapnia Ca(OH)2. Nawóz organiczno-mineralny OrCal® oraz środek poprawiający właściwości gleby OrCal® pHregulator® przeznaczone są do wszystkich rodzajów gleb: stosowanie odpowiedniej dawki skutecznie przyczyni się do odkwaszenia gleby oraz użyźnienia jej i odżywienia. Połączenie aktywnego hydratu wapnia oraz materii organicznej zapewnia glebie potrzebne makro i mikroelementy, a także szybko i skutecznie unormuje odczyn pH ziemi (gleby).
