Gleba kwaśna czy zasadowa – jak rozwiązać problem z ziemią uprawną?
W Polsce ponad 50% gleb użytkowanych rolniczo ma odczyn kwaśny lub bardzo kwaśny. Wysokie nasycenie jonami wodoru i glinu sprawia, że struktura ziemi jest bardzo słabo rozwinięta, brakuje również potrzebnych roślinom mikro i makroelementów. Stopniowa utrata kultury gleby powoduje brak żyzności pól – jakie badania należy więc przeprowadzić, aby sprawdzić odczyn ziemi?
Ocena potrzeb wapnowania
Warunki atmosferyczne, jakie panują w Polsce, mają duży wpływ na powstawanie gleb kwaśnych – dla klimatu humidowego typowa jest bowiem przewaga opadów nad parowaniem. Deszcze wymywają w głąb ziemi kationy oraz inne składniki zasadowe, przez co na ich miejscu pojawiają się jony wodorowe, odpowiadające za kwaśny odczyn pH. Wpływ mają także czynniki takie jak przenawożenie oraz wieloletnia uprawa, podczas której składniki zasadowe pobierane są przez rośliny uprawne. Również wpływ działań człowieka, takich jak emisja zanieczyszczeń (tlenków azotu, siarczanów, kwasów) do powietrza oraz rozwój przemysłu przyczyniły się do zakwaszenia ziemi. Dlaczego warto wiedzieć jaki gleba ma odczyn? Kwaśna gleba charakteryzuje się wysoką ilością glinu, który wpływa toksycznie na rośliny, można w niej znaleźć także magnez oraz żelazo – te pierwiastki sprzyjają namnażaniu się grzybów. Gleby takie również często ulegają zaskorupieniu, przez co rośliny nie są w stanie pobierać potrzebnych składników pokarmowych. Podpowiedzią w ustaleniu odczynu pH ziemi mogą być rośliny, które ją porastają – kwaśną glebę lubią zwłaszcza paprocie i mchy, a także koniczyna polna, skrzyp polny, fiołek trójbarwny, rumian polny, czerwiec roczny, szczaw oraz rdest. Aby sprawdzić pH ziemi do wyboru masz kilka metod badawczych: kwasomierz glebowy (chemiczny lub elektroniczny), papierek lakmusowy oraz ocet i sodę oczyszczoną. Na każde 100 m2 trzeba pobrać średnio 3-4 próbki gleby, z głębokości około 20 centymetrów – nie może to być ziemia, na której niedawno stosowany był nawóz, a w przypadku kwasomierzów wystarczy urządzenie umieścić w mokrej glebie. Jeśli jednak decydujemy się na użycie papierka lakmusowego, zmieszane próbki należy umieścić w szklanym naczyniu i zalać wodą destylowaną. Podobnie postępujemy w wypadku metody, w której wykorzystuje się ocet i sodę: do dwóch próbek dodajemy wymienione substancje; jeśli po dodaniu sody roztwór zaczyna się pienić, oznacza to, że gleba ma kwaśny odczyn pH. Jeśli natomiast ziemia reaguje z octem, oznacza to, że jest zasadowa.
Jak przystosować do upraw zasadową i kwaśną glebę?
Jeśli gleba jest zbyt kwaśna, masz do wyboru kilka różnych rozwiązań, aby zmienić jej odczyn – tak samo w przypadku, gdy ziemia jest zbyt zasadowa. Odkwaszanie najlepiej przeprowadzić jesienią (po zbiorze) lub wiosną (przed rozpoczęciem upraw), 3 lub 4 tygodnie przed wysiewem. Od poziomu pH gleby uzależniona jest dawka preparatu, jaką posypiemy wierzchnią warstwę ziemi – w Polsce od lat najczęściej używane są węglany wapnia, takie jak kredy i dolomity. Dostępne są także nawozy wapniowe tlenkowe. Kredy i dolomity jednak bardzo wolno rozpuszczają się w wodzie, przez co na efekty ich działania należy czekać od 2 do 3 lat. Nawozy tlenkowe działają dużo szybciej, jednak cechuje je wysoka reaktywność – po wprowadzeniu produktu do gleby może wytworzyć się silnie żrący wodorotlenek wapnia, co spowoduje zaburzenia w rozwoju roślin. Jeśli zależy Ci na tym, aby nie tylko odkwasić glebę, ale jednocześnie dostarczyć jej odpowiednich składników odżywczych, doskonałą alternatywą dla znanych wszystkim produktów będzie nawóz organiczno-mineralny OrCal®. W jego składzie można znaleźć aktywny hydrat wapnia oraz substancję organiczną. Takie połączenie zapewnia kompleksowe działanie – środek nie tylko podwyższa poziom pH, zapewniając wysoce alkaliczne środowisko pod uprawy, ale również przyspiesza proces humifikacji, dzięki czemu w glebie podnosi się procentowy poziom próchnicy oraz makro i mikroelementów. Nawóz OrCal® doceniany jest zarówno na rynku polskim, jak i zagranicznym – a jego wyjątkowe działanie potwierdzają liczne badania, m.in. przeprowadzone przez Instytut Uprawy Nawożenia i Gleboznawstwa w Puławach. Jednostka ta wykazała, że użycie produktu OrCal® zwiększa efektywność pobierania oraz dostępność azotu, fosforu, potasu, wapnia, magnezu i siarki. Dodatkowo, dzięki użyciu naszego nawozu poziom pH równy był 7,0, co zwiększyło efektywność pobierania makroskładników do blisko 100%. Tak skuteczne i szybkie działanie pozwala zmniejszyć nawożenie mineralne nawet o 50%.
Jeśli jednak odczyn gleby wykazał, że jest ona silnie zasadowa, najlepszym rozwiązaniem będzie użycie torfu w proporcji 1:1 (gleba i nawóz). Zabieg ten należy wykonać jesienią, wprowadzając torf bardzo głęboko. Dostępne na rynku siarczany amonu również mają działanie zakwaszające – mogą one jednak być toksyczne dla roślin. Niezależnie od tego, jaki efekt chcemy osiągnąć, warto sięgać po produkty, których działanie jest w pełni bezpieczne i efektywne – dlatego też do odkwaszania gleby polecamy nawóz organiczno-mineralny OrCal®!
