Czy pH gleby wpływa na plony?
Różnorodne badania wskazują bezpośredni związek pomiędzy zakwaszeniem a odżywianiem roślin w mikro i makroelementy. Niestety im niższy poziom pH gleby, tym plonowanie jest gorsze, a rośliny są bardziej podatne na różnego rodzaju działanie szkodliwych patogenów glebowych, chorób i szkodników. Wiedza o pH ziem rolnych jest więc istotna i konieczna dla efektywnego i dobrego zarządzania produkcją.
Dlaczego odczyn pH gleby jest ważny?
Odczyn pH gleb ma bezpośredni wpływ na dostępność składników pokarmowych dla roślin uprawnych. Poza tym jest ważna pod kątem zachowania właściwej struktury gleby, jej zdolności retencyjnych i sorpcyjnych. Im większe zakwaszenie (niższy odczyn pH) tym zwiększa się przyswajalność szkodliwych metali ciężkich. W Polsce ponad 50 proc. gleb uprawnych wykazuje silne lub duże zakwaszenie. Wynika to z położenia naszego kraju, klimatu, a także zanieczyszczenia środowiska (np. kwaśne deszcze). Stosowanie wapna w rolnictwie jest niewystarczające, co negatywnie wpływa na wiele obszarów – nie tylko stricte związanych z rolnictwem, ale i otaczającym pola uprawne ekosystemem.
Czym jest skala pH gleb?
Skala pH gleby określa jej kwasowość, czyli ilość jonów wodoru (H+) w roztworze glebowym. Ujemny logarytm bezwzględnej ilości jonów wodorowych wyrażonych w mol/litr nazywany jest odczynem pH. Warto zaznaczyć, że wzrost pH o jedną jednostkę oznacza zmniejszenie o 10 razy ilości jonów wodorowych w roztworze. Dodawanie do gleby nawozów wapniowych neutralizuje jony wodorowe i tym samym doprowadza do jej odkwaszenia.
Optymalne pH ziem rolnych – czy można znaleźć właściwą wartość?
Właściwe pH gleby jest determinowane przez kilka czynników, zwłaszcza przez rodzaj upraw. Optymalną wartością dla większości roślin jest pH oscylujące w zakresie 5,6 – 6,5, nie mniej dla roślin bardzo silnie reagujących na zakwaszenie właściwe pH ziemi będzie wynosiło 6,0 – 7,5. Poniżej optymalny odczyn gleby w odniesieniu do konkretnych upraw.
- pH 6,0 – 7,5 – pszenica ozima, jęczmień, kukurydza, rzepak, gorczyca, burak cukrowy, burak pastewny, burak ćwikłowy, bobik, koniczyna, nostrzyk, lucerna, soja, kapusta pastewna, kapusta biała, konopie, mak, cebula szpinak, czosnek, seler, sałata, czereśnia, wiśnia, śliwa
- pH 5,0 – 6,5 – żyto, owies, ziemniaki, brukiew, rzepa, groch, fasola, marchew, len, słonecznik, cykoria, tymotka, jabłoń, grusze, agrest, porzeczki, malina, poziomka, ogórki i pomidory
- pH poniżej 5,00 – rabarbar, gryka, łubin żółty, rzepa czarna, seradela,rzodkiew, tytoń
Kiedy gleba jest kwaśna a kiedy zasadowa?
W zależności od wartości odczynu pH, wyróżniamy gleby:
- pH poniżej 4,5 – gleby bardzo kwaśne
- pH 4,6 – 5,5 – gleby kwaśne
- pH 5,6 – 6,5 – gleby lekko kwaśne
- pH 6,6 – 7,2 – gleby obojętne
- pH powyżej 7,2 – gleby zasadowe
Im niższe pH, tym gleba jest bardziej kwaśna i wymaga wapnowania.
Jak sprawdzić pH gleby?
Badanie odczynu gleby można przeprowadzić na kilka sposobów – od najprostszych, po wymagające zaangażowania laboratorium. Nie mniej do podstawowego oszacowania potrzeb gleby wystarczające są glebowe kwasomierze. Należy wpierw pobrać kilka próbek ziemi z różnych miejsc, następnie nanieść próbkę we wskazane na urządzeniu miejsce, zalać ją płynem (jest dołączany do kwasomierzy) i po kilku minutach odczytać wynik.
O zakwaszeniu gleby i jej niskim odczynie pH świadczą także chwasty tj. fiołek trójbarwny, iglica pospolita, czerwiec roczny koniczyna polna, rzodkiew świrzepa, rumian polny, sporek wiosenny, szczaw polny.
Jak efektywnie uzyskać optymalne pH gleby
Niski odczyn pH gleby wymaga zastosowania wapnowania, do którego niezbędny jest wysokiej klasy nawóz. Warto sięgnąć po produkt działający kompleksowo i szybko. Na rynku dostępne są nawozy kredowe i dolomitowe, które stosowane są w rolnictwie od wielu lat, ale na efekty odkwaszenia trzeba czekać nawet do 3 lat. Zdecydowanie lepszym rozwiązaniem są nawozy tlenkowe tj. nawóz organiczno-mineralny OrCal®, który zawiera w swoim składzie łatwo rozpuszczalny w wodzie hydrat wapnia. Dzięki zastosowaniu nawozu złożonego tj. OrCal® gleba jest właściwie odżywiona, poprawia się jej struktura, a uprawy są zdecydowanie wydajniejsze już przy pierwszym plonowaniu od wapnowania. Regularne przeprowadzanie nawożenia inteligentnym nawozem nowej generacji pozwala uniknąć problemów na wielu płaszczyznach – począwszy od tych związanych z niskim pH gruntu, po odstraszanie dzików.